Zespół cieśni nadgarstka

 Jest najczęściej spotykaną mononeuropatią uciskową w praktyce lekarskiej.

Objawy są następstwem stopniowego uszkadzania włókien czuciowych i ruchowych nerwu pośrodkowego, który przebiega w kanale nadgarstka. Kanał nadgarstka jest ograniczony od strony grzbietowej ręki ośmioma kośćmi nadgarstka, a od strony dłoniowej troczkiem zginaczy - więzadłem poprzecznym nadgarstka.

Objawy

Objawy są najczęściej obustronne, ale w ręce dominującej uszkodzenie nerwu pośrodkowego jest zwykle bardziej nasilone. Pacjenci zgłaszają objawy subiektywne w postaci bólu, mrowienia, drętwienia głównie w obrębie kciuka i wskaziciela, z towarzyszącym uczuciem obrzęku, sztywności palców. Ból i parestezje nasilają się w czasie snu, często wybudzają chorego w nocy. Zmniejszenie dolegliwości przynosi wtedy potrząsanie ręką.

Zaburzenia ze strony włókien ruchowych nerwu pośrodkowego występują później. Pacjenci skarżą się na trudności w wykonywaniu czynności precyzyjnych np. zapinania małych guzików, nawlekania nici na igłę, otwierania słoików. Osłabienie i zanik mięśni kłębu kciuka występują w zaawansowanych przypadkach zespołu cieśni nadgarstka. Zespół cieśni nadgarstka najczęściej dotyczy pacjentów płci żeńskiej. Przyczyną wzrostu ciśnienia w kanale nadgarstka mogą być także sytuacje zatrzymujące wodę w organizmie, prowadzące do obrzęków, np. ciąża, menopauza, niedoczynność tarczycy czy zapalenie stawów albo cukrzyca. 

Diagnostyka

Badaniem diagnostycznym pozwalającym na potwierdzenie rozpoznania jest badanie elektrofizjologiczne: ENG – elektroneurografia = ocena przewodnictwa we włóknach nerwu pośrodkowego.

Leczenie

Leczenie zachowawcze w postaci leków p/zapalnych , p/obrzękowych, iniekcji okołonerwowych jest często nieskuteczne, gdyż nie eliminuje czynnika mechanicznego – ucisku na włókna nerwu pośrodkowego.

Jedynym skutecznym leczeniem zespołu cieśni nadgarstka jest leczenie operacyjne – odbarczenie nerwu pośrodkowego. Ale operacja wcale nie musi być koniecznością. Po jednorazowym przeforsowaniu ręki i pierwszych dolegliwościach skuteczny może okazać się po prostu odpoczynek dla ręki i fizjoterapia w połączeniu z lekami przeciwzapalnymi. Pomocny jest także usztywniacz, który utrzymuje nadgarstek w neutralnej pozycji podczas pracy w dzień lub w trakcie snu. Nie należy jednak nosić go zbyt często w dzień, aby nie doprowadzić do zaniku mięśni ręki.

orteza

Nie zwlekaj z wizytą u ortopedy

Jeśli chory trafi do ortopedy w początkowym stadium choroby, być może wystarczy leczenie nieoperacyjne. Polega ono na krótkotrwałym unieruchamianiu ręki w ortezie w celu zlikwidowania obrzęku i stanu zapalnego ścięgien, przyjmowaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), fizykoterapii z zastosowaniem jonoforezy, ultradźwięków, lasera, magnetoterapii lub prądów TENS. Niekiedy podaje się do kanału nadgarstka sterydy, które likwidują stan zapalny, ale także niszczą tkanki, w tym przypadku przerośnięte pochewki ścięgien.

Jak zapobiegać?

Bardzo ważna jest profilaktyka przeciążania nadgarstka. Warto zwrócić uwagę na:

- obserwowanie i korygowanie biomechaniki swojego ciała

- używanie ergonomicznej klawiatury 

- podpieranie nadgarstków na wygodnej podkładce podczas pracy myszką komputerową

- przerwy w pisaniu na klawiaturze lub długopisem

- natychmiastowe przerywanie czynności, które sprawiają ból

- pracę naprzemiennie prawą i lewą ręką w trakcie wykonywania powtarzalnych czynności 

- utrzymanie prawidłowej postawy ciała

- nieobciążanie lędźwiowego odcinka kręgosłupa, ramion, szyi

- trzymanie łokci blisko tułowia

- utrzymanie prawidłowej wagi ciała.

Koszt zabiegów fizykoterapeutycznych to 10zł - 10 minut pole magnetyczne ; laser 6 minut - 12zł, sonoforeza 5 minut - 10zł itd. Seria 10 zabiegów jest minimum dla poprawy stanu chorobowego.